prof. UAM dr hab. Dorota Rojszczak-Robińska

dr hab. Dorota Rojszczak-Robińska

Podstawowe informacje / Basic information

e-mail: dorroj@amu.edu.pl

https://dorotarojszczakrobinska.academia.edu/

ORCID: 0000-0003-4449-8659

  • 2004: magisterium na podstawie pracy „Judasz w Rozmyślaniu przemyskim w kontekście patrystycznym” (2004: M.A. title in Polish philology; MA thesis: “Judas in Rozmyślanie przemyskie in Patristic Context”)
  • 2008: doktorat w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie literaturoznawstwo w 2008 r. na podstawie pracy „Wokół Judasza i Piłata, czyli jak powstawały staropolskie apokryfy” (2008 Ph.D. degree in the humanities in the field of the history of literature, the title of Ph.D. thesis: „Around Judas and Pilatus. How the Old-Polish Apocrypha Originated”).
  • 2017: habilitacja w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo na podstawie pracy „Staropolskie pasje: Rozmyślanie przemyskie, Sprawa chęgoda, Karta Rogawskiego. Źródła – język – fabuła” (2016: habilitation in the humanities in the field of the linguistics, the title of the thesis: „The Old-Polish Passions: Rozmyślanie przemyskie, Sprawa chędoga, Karta Rogawskiego. Sources – Language – Plot”)

Zainteresowania / Scholarly interests:

językoznawstwo historyczne; stylistyka historyczna; tekstologia; staropolskie apokryfy Nowego Testamentu; relacja polskich tekstów średniowiecznych do źródeł; wydawanie tekstów dawnych

historical linguistics; historical stylistics; text linguistics; Old Polish apocrypha of the New Testament; the relationship between Polish mediaeval texts and their sources; edition of historical texts

Prowadzone zajęcia / Taught subjects

  • Wiedza o historycznym rozwoju polszczyzny (Knowledge of Historical Development of the Polish Language),
  • Wprowadzenie do lektury tekstów staropolskich (Introduction to Old Polish Text Reading),
  • Literatura i język. Dwugłos o arcydziełach (Literature and Language. Dialogue about Literary Masterpieces ),
  • Seminarium licencjackie: Stylistyka historyczna (BA seminar: Historical stylistics),
  • Seminarium magisterskie: Między językoznawstwem a literaturoznawstwem: tekstologia i stylistyka historyczna (MA seminar: Between linguistics and literary studies: textology and historical stylistics),
  • Tutorial doktorancki (Doctoral tutorial)

Projekty badawcze/Projects:

2018-2023:  Początki języka polskiego i kultury religijnej w świetle średniowiecznych apokryfów Nowego Testamentu. Uniwersalne narzędzie do badań polskich tekstów apokryficznych, grant Narodowego Centrum Nauki (UMO-2017/26/E/HS2/00083) – kierownik projektu.

[2018-2023: Origins of Polish language and religious culture in the light of the medieval Apocrypha of the New Testament. A universal tool for the study of Polish apocryphal texts, grant of the National Science Centre (UMO-2017/26/E/HS2/00083) – leadership]

Strona projektu / Webpage of the project: apocrypha.amu.edu.pl

Publikacje/Publications

I. Publikacje książkowe / Books

  1. „Staropolskie pasje: Rozmyślanie przemyskie, Sprawa chędoga, Karta Rogawskiego. Źródła – język – fabuła” [The Old-Polish Passions: Rozmyślanie przemyskie, Sprawa chędoga, Karta Rogawskiego. Sources – Language – Plot]. Poznań, Wydawnictwo Rys 2016. (link)
  2. „Jak pisano Rozmyślanie przemyskie” [How was „The Przemysl Meditation written”]. Poznań, Wydawnictwo Rys 2012. (link)
  3. „Język polski. Repetytorium. Jak zdać maturę z języka polskiego” [Polish language. Repetition. How to pass the Baccalaureate exam]. Poznań, Wydawnictwo LektorKlett 2010.
  4. „Język polski. Repetytorium. Jak zdać maturę z języka polskiego”. Poznań, Wydawnictwo PWN 2011 (przedruk).

II. Artykuły/Articles

  1. „Co się stało z Barabaszem? Rekonesans literaturoznawczy” [What happened to Barabbas? A literary survey] w: „Requirite in libro Domini. Opuscula Michaeli Peter Piae Memoriae Dedicata”, red. F. Lenort, Poznań 2005, s. 163-176. (dostęp on-line)
  2. „Kontekst patrystyczny Rozmyślania przemyskiego. Wokół Judasza” [Patristic Context of Rozmyślanie przemyskie] w: „Poznańskie Studia Teologiczne” tom 18, Poznań 2005, s. 261-278.(dostęp on-line)
  3. „Złe postaci biblijne w Rozmyślaniu przemyskim – problemy z odczytaniem średniowiecznego tekstu” [Evil biblical figures in the Przemysl Meditation – problems in reading a medieval text] w: „Czterogłos polonistyczny/Polonisticky čtyřhlas. Zeszyt z warsztatów polonistycznych/Sbornik z polonistickeho workshopu”, red. P. Zavrelova, M. Kratochvilova. Ołomuniec 2005, s. 67-75.
  4. „Pytać o Judasza, pytać o wartości”. [Ask about Judas, ask about values] „Polonistyka”, dodatek „Matura – egzamin wewnętrzny”, nr 4, 2005, s. 11-14.
  5. „Nazywanie i określanie Judasza w wybranych tekstach staropolskich” [Designations for Judas in Selected Old-Polish Texts], w: „Studia językoznawcze. T. 5. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badania polszczyzny”, red. M. Białoskórska, Szczecin 2006, s. 167-179. (dostęp on-line)
  6. „Młodopolskie gry z Judaszem” [Young Poland games with Judas] w: „Między ortodoksją a obrazoburstwem. Postać biblijna w kulturze”, red. J. Borowczyk, A Kwiatkowska, D. Rojszczak, Poznań 2006, s. 73-88. (dostęp on-line)
  7. „Do spisu źródeł Rozmyślania przemyskiego” [The List of Sources of Rozmyślanie przemyskie], w: „Amoenitates vel lepores philologiae”, red. R. Laskowski, R. Mazurkiewicz, Kraków 2007, s. 276-284. (dostęp on-line)
  8. „Piłat w Rozmyślaniu przemyskim. Przygotowanie do analizy stylistycznej tekstu” tekstu [Pilatus in Rozmyślanie przemyskie. Preparation for Stylistic Analysis of Text] w: „Leksykalno-stylistyczne zjawiska w polszczyźnie ogólnej”, red. E. Skorupska-Raczyńska, J. Rychter, Gorzów Wlkp. 2007, s. 75-84. (dostęp on-line)
  9. „Pytanie o początki. Oblicza Judasza w średniowiecznych polskich apokryfach” [The question of origins. The faces of Judas in medieval Polish apocrypha] w: „Postać Judasza w literaturze, teologii i sztuce”, red. J. Sieradzan, Białystok 2007, s. 45-68. (dostęp on-line)
  10. „Multimedia a wydawanie tekstów staropolskich. Pytania o przyszłość” [Multimedia and Publishing Old-Polish Books. Questions about the Future] (we współautorstwie: Koło Miłośników Historii Języka Polskiego) w: „Amoenitates vel lepores philologiae”, red. R. Laskowski, R. Mazurkiewicz, Kraków 2007, s.149-159. (dostęp on-line)
  11. „Słowo – o Judaszu” [A Word about Judas] w: „Cóż wiesz o pięknem? Szkice o literaturze, muzyce i filmie”, red. T. Mizerkiewicz, W. Ratajczak, Poznań 2007, s. 157-178.
  12. „Święty Augustyn w Rozmyślaniu przemyskim” [“St. Augustine in Rozmyślanie przemyskie”] „Podteksty” 2007, nr 3. (pełen tekst)
  13. „Czytać średniowiecze” [To read the Middle Ages] „Polonistyka” 2009, nr 6, s. 43-50.
  14. „Nowe kierunki w badaniach nad grafią i fonetyką staropolską” [New Aspects in the Studies into Old-Polish Spelling and Phonetics] (we współautorstwie: M. Kierkowicz, Z. Krążyńska, T. Mika), w: „Dokument pisany w badaniach historyka języka polskiego. Z badań nad grafią i fonetyką historycznej polszczyzny”, red. M. Kuźmicki, M. Osiewicz, Zielona Góra – Poznań 2010, s. 11-31.
  15. „Język a Kościół. Propozycja rozdziału podręcznika do nauczania treści historycznojęzykowych na studiach I stopnia” [Language versus the Church] „Kwartalnik Językoznawczy” 2010, nr 2, s. 76-91. (pełen tekst)
  16. „Spowiedź Judasza, czyli o nieznanym staropolskim kazaniu ukrytym w tekście apokryfu [Confession of Judas, i.e., about an Unknown Old-Polish Sermon Hidden in the Text of the Apocrypha] w: „Memoriale Domini. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Jerzemu Stefańskiemu w 70. rocznicę urodzin”. Pod red. M. Olczyka, W. Radeckiego. Gniezno 2010, s. 529-545. (pełen tekst)
  17. „O łotrze przeklęty, o zdrajca niewierny, o wilku chwatający… – zwroty do postaci w Rozmyślaniu przemyskim jako inny obszar tekstu…. [“Oh Damn Villain, oh Unfaithful Traitor, oh Ravenous Wolf….” – Terms of Address to Protagonists in Rozmyślanie przemyskie as a Different Text Area] „Terminus. Półrocznik poświęcony tradycji klasycznej w kulturze nowożytnej” 2010, nr 2, s. 63-79. (pełen tekst)
  18. „Gdy wiedzie nas tekst, a bohater prowadzi za rękę… O wadach i zaletach pewnego postępowania z materiałem średniowiecznym” [When We are Led by the Text and a Protagonist Holds Our Hand….On Advantages and Disadvantages of Certain Handling of Mediaeval Material] w: Badania historycznojęzykowa. Stan, metodologia, perspektywy, red. B. Dunaj, M. Rak, Kraków 2011, s. 43-53. (pełen tekst)
  19. Trudne miejsca „Rozmyślania przemyskiego”. Problem glos [Difficult Passages of Rozmyślanie przemyskie. The Question of Glosses] w: „Zbliżenie. Literatura – kultura – język – translatoryka”, red. I. Fijałkowska-Janiak. Gdańsk 2011, s. 213-220. (pełen tekst)
  20. Słowo z perspektywy twórcy Rozmyślania przemyskiego – tłumacza, kompilatora, autora, teologa [A Word from the Perspective of the Writer of Rozmyślanie przemyskie – Translator, Compiler, Author, Theologian] w: „Słowo z perspektywy językoznawcy i tłumacza”, t. 4, red. A. Pstyga, Gdańsk 2012, s. 291-299. (pełen tekst)
  21. „O powiązaniu analizy stylistycznej i źródłoznawczej. Znad Rozmyślania przemyskiego” [On the Combined Analysis of Style and Sources of Rozmyślanie przemyskie]. „Slavia Occidentalis” 2014, t. 71/1, s. 123-144.
  22. „Teologia w służbie językoznawstwa. Nowe perspektywy w badaniach nad najstarszymi polskimi tekstami” [Theology in the Service of Linguistics. New Perspectives in Research into the Earliest Texts in Polish]. „LingVaria” 2014, nr 2, s. 115-122. (link)
  23. „Łacińskie źródła Rozmyślania przemyskiego. Pytanie, problemy perspektywy” [Latin Sources of Rozmyślanie przemyskie. Questions, Problems, Perspectives], [w:] Staropolskie Spotkanie Językoznawcze 1: Jak badać teksty staropolskie, red. T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Stramczewska, Poznań 2015, s. 135-172. (pełen tekst)
  24. „O ostrożniejszym aniżeli dotychmiast poezji średniowiecznej czytaniu…” [About More Careful Reading of Mediaeval Poetry than Previously] „LingVaria” 2015, R: X, nr 2 (20), s. 251-265. (https://doi.org/10.12797/LV.10.2015.20.19)
  25. Z czego sie baranek boży składa…, wznowienie edycji zabytku z Biblioteki Kórnickiej [’What is the Lamb of God Made of…..”. A new Edition of the Written Monument from the Kórnik Library] (we współautorstwie: Koło Miłośników Historii Języka Polskiego), „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 2015, z. 32, s. 159-170. (pełen tekst)
  26. „Od podobieństwa do pokrewieństwa. Zarys monografii o relacjach między staropolskimi narracjami biblijno-apokryficznymi” [From Similarity to Relationship. An Outline of the Monograph about the Relationships between Old-Polish Biblical-Apocryphal Narrations] [w:] W kręgu apokryfów, red. E. Jakiel, J. Mosakowski, Gdańsk 2015, s. 107-117. (pełen tekst)
  27. W poszukiwaniu nieznanej staropolskiej pasji. Tłumaczenie Ewangelii Nikodema w polskojęzycznych tekstach średniowiecznych” [In Search of Unknown Old-Polish Passion. Translation of the Gospel of Nicodemus in Polish Mediaeval Texts] [w:] „Słowo z perspektywy językoznawcy i tłumacza. Polszczyzna w tekstach przekładu”, t. 5, red. A. Pstyga, M. Milewska-Stawiany, Gdańsk 2016, s. 35-46. (pełen tekst)
  28.  „Kanon wiedzy o Rozmyślaniu przemyskim” [The canon of knowledge of the Przemysl Meditation] (współautor T. Mika) w: Rozmyślanie przemyskie – świadectwo średniowiecznej kultury religijnej, red. J. Bartmiński, A. Timofiejew, Przemyśl 2016, s. 13-24. (pełen tekst)
  29. W poszukiwaniu genezy tytułów w Rozmyślaniu przemyskim [In the Search for the Origin of Titles in Rozmyślanie przemyskie] (we współautorstwie: Tomasz Mika, Olga Ziółkowska) „Język Polski” 2016, z. 1, s. 7-23.
  30. Wydawanie staropolskich narracji biblijno-apokryficznych. Rola kontekstu [Editiong of the Old-Polish Apocrypha. The role of the context] w: Staropolskie Spotkania Językoznawcze 2: Jak wydawać teksty dawne, red. K. Borowiec, T. Mika, D. Masłej, D. Rojszczak-Robińska, Poznań 2017, s. 255-278. (link)
  31. Karta Rogawskiego. Zapomniany zabytek języka staropolskiego [Rogawski Folio. A forgotten relic of Old Polish language ], „Slavia Occidentalis” 2017, t. 74, s. 119-134. (link)
  32. Pismo Święte w Historyi o chwalebnym zmartwychwstaniu Pańskim Mikołaja z Wilkowiecka z perspektywy językoznawcy [Sacred Scripture in the „History of the Glorious Resurrection of the Lord” by Nicolas de Wilkowiecko from the perspective of linguist], „Język–Szkoła–Religia” 2018, 13 (1), s. 11-27. (link)
  33. Funkcje wielkich liter w rękopisie staropolskim. Karta Rogawskiego [Functions of Upper-Case Letters in an Old Polish Manuscript. Rogawski Folio], „LingVaria” 2018, nr 2 (26), s. 111-126. (https://doi.org/10.12797/LV.13.2018.26.08)
  34. Łacińskie źródła jako kontekst badań historycznojęzykowych [Latin sources in historical linguistic research], „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 2018, nr 74, s. 81-92 (http://dx.doi.org/10.17651/bptj.74.6).
  35. O nieadekwatności terminów nazywających przytaczanie mowy cudzej w badaniach nad staropolskimi tekstami religijnymi [About the inadequacy of terms calling the citation of someone else’s speech in the research on Old Polish religious texts], w: Staropolskie Spotkania Językoznawcze 3: Terminy w językoznawstwie synchronicznym i diachronicznym, red. T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Ziółkowska, Poznań 2018, s. 203-224. (link)
  36. Gdzie postawić… cudzysłów? Przytoczenie jako problem wydawcy staropolskich tekstów religijnych [Where to put the… inverted commas? Quotation as a problem for the publisher of Old Polish religious texts]. „Sztuka Edycji” 2020, nr 1, s. 17-24 (https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/sztukaedycji/article/view/SE.2020.0002).
  37. Strategies for quoting the Holy Scriptures in the OldPolish Biblical-Apocryphal Narrations. „Scrinium” 2020 (https://brill.com/view/journals/scri/aop/article-10.1163-18177565-00160A26/article-10.1163-18177565-00160A26.xml).
  38. Średniowieczna mozaika ze słów. O używaniu cudzych tekstów w staropolskich apokryfach [Medieval Mosaic of Words. On the Use of Other Authors’ Texts in Old-Polish Apocrypha] w: Zapożyczenie – cytat – reinterpretacja, red. A. Grabowski, R. Kasperski, R. Rutkowski, Warszawa 2021, s. 79-97.
  39. O kształtowaniu się staropolskiej formuły Jakoby rzekł [On Shaping the jakoby rzekł Formula in the Old Polish Language], „LingVaria” 2021, nr 1, s. 143-156 (https://doi.org/10.12797/LV.16.2021.31.11)
  40. Staropolscy apokryfiści o swoich źródłach. Strategie cytowania [Authors of Old-Polish Apocrypha on their Sources. The Quotation Strategies] w: Źródła staropolskich apokryfów. Pytania, problemy, perspektywy, red. D. Rojszczak-Robińska, A. Deskur, W. Stelmach, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne 2021, s. 131-158 (pełen tekst).
  41. Mowa niezależna wprowadzana przez iże w staropolskich apokryfach. Perspektywa źródłowa [Direct speech introduced by iże in Old Polish apocrypha. A source perspective], „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 2021, nr 77, s. 227-243 (pełen tekst)
  42. Anotacja gramatyczna tekstu staropolskiego – problemy i wyzwania [Grammatical annotation of an Old Polish text. Problems and challenges], „LingVaria” 2022, nr 2 (34) 163-182 (współautorzy: A. Deskur, E. Nowak-Pasterska, W. Stelmach, M. Wismont, K. Zalejarz, O. Ziółkowska). (pełen tekst)
  43. Tekst staropolski: między autorem a badaczem. Czym jest „niewątpliwy” błąd w staropolskim tekście? [Old Polish text: between the author and the researcher. Whan is the 'unquestionable’ error in an Old Polish text?] w: Staropolskie Spotkania Językoznawcze 4. Język staropolskich tekstów. Nowe odczytania, analizy, interpretacje, red. A. Słoboda, M. Kuźmicki, Poznań, Wydawnictwo Rys 2023, s. 153-181.
  44. Translation of the Psalms in the Old Polish Biblical-Apocryphal Narrative Texts. The Beginnings of Vernacular Religious Language, “The Bible Translator” 2023, vol. 74(1), s. 126-147. (https://doi.org/10.1177/20516770221151156)
  45. Specyfika staropolszczyzny a anotacja gramatyczna. O potrzebie nowych wartości kategorii [Old Polish language specificity and grammatical annotation: on the need for new cathegory values], „LingVaria” 2023, nr 1 (35), s. 99-111 (współautorzy: A. Deskur, E. Nowak-Pasterska, M. Wismont, K. Zalejarz). (pełen tekst)
  46. Specyfika staropolszczyzny a anotacja gramatyczna. Kategorie czasu i trybu [Old Polish language specificity and grammatical annotation: Time and Mood] „LingVaria” 2023, nr 2 (36), s. 133-150 (współautorzy: W. Stelmach, M. Wismont, K. Zalejarz, E.  Nowak-Pasterska). (pełen tekst)
  47. Staropolscy apokryfiści o języku w: Język staropolskich apokryfów. Pytania, problemy, perspektywy, red. D. Rojszczak-Robińska, A. Deskur, W. Stelmach, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne 2023, s. 9-30.
  48. Kodeks Wawrzyńca z Łaska jako źródło słowników historycznych w: Język staropolskich apokryfów. Pytania, problemy, perspektywy, red. D. Rojszczak-Robińska, A. Deskur, W. Stelmach, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne 2023, s. 159-195. (współautorzy: E. Nowak-Pasterska, W. Stelmach, M. Wismont, K. Zalejarz, A. Deskur).
  49. Reception of the Pentateuch in the Medieval Polish Apocrypha of the New Testament, Verbum Vitae, 41(4), 1067–1093 (pełen tekst).
  50. Writings and the authority of the Church Fathers in Old Polish apocryphal texts “Scrinium” 2023, nr 1, s. 1-24. DOI: 10.1163/18177565-bja10075.
  51. Specyfika staropolszczyzny a anotacja gramatyczna. O lematyzacji tekstu staropolskiego „LingVaria” 2024, nr 1 (37), s. 171-184 https://doi.org/10.12797/LV.19.2024.37.11 (współautorzy: E. Nowak-Pasterska, M. Wismont, K. Zalejarz).
  52. Jeszcze raz o składni ad sensum w języku staropolskich apokryfów. Perspektywa leksykalna a źródłowa, „Język Polski” 2024, CIV, z. 4, s. 114-136  (współautor: E. Nowak-Pasterska). DOI: https://doi.org/10.31286/JP.001001

III. Prace redakcyjne/Editorial works

  1. „Między ortodoksją a obrazoburstwem. Postać biblijna w kulturze”, red. J. Borowczyk, A. Kwiatkowska, D. Rojszczak. Poznań 2006.
  2. „Podteksty”, 2007, nr 3: Staropolskie rozmaitości, red. K. Nawrocka, D. Rojszczak, tryb dostępu: www.podteksty.pl.
  3. „Człowiek w świecie…”, red. M. Chołody i in., Poznań 2006.
  4. „Doktoranckie varia i wariacje”, red. E. Rajewska i in., Poznań 2005.
  5. „Kwartalnik Językoznawczy” 2011, z. 3.
  6. Staropolskie Spotkanie Językoznawcze 1: Jak badać teksty staropolskie, red. T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Stramczewska, Poznań 2015.
  7. Staropolskie Spotkania Językoznawcze 2: Jak wydawać teksty dawne, red. K. Borowiec, T. Mika, D. Masłej, D. Rojszczak-Robińska, Poznań 2017.
  8. Staropolskie Spotkania Językoznawcze 3: Terminy w językoznawstwie synchronicznym i diachronicznym, red. T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Ziółkowska, Poznań 2018.
  9. Źródła staropolskich apokryfów. Pytania, problemy, perspektywy, red. D. Rojszczak-Robińska, A. Deskur, W. Stelmach, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne 2021.
  10. Język staropolskich apokryfów. Pytania, problemy, perspektywy, red. D. Rojszczak-Robińska, A. Deskur, W. Stelmach, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne 2023.